- Kiedy? W październiku 2021
- Z kim? Z Dominikiem, Gosią i Marianną
Do Bydgoszczy przyjechaliśmy na chwilę. Dwie noce spędziliśmy w kamienicy przy ul. Zamoyskiego, tuż obok tej, którą w latach 20-tych kupiła gwiazda kina niemego Pola Negri. Spacerowaliśmy po bydgoskiej Dzielnicy Muzycznej i Wyspie Młyńskiej, oglądaliśmy Baśniowy Ogród Świateł w Parku Kochanowskiego i słuchaliśmy koncertu w legendarnym klubie Mózg.
Ostatnie pół godziny spędziliśmy z Dominiką – Bydgoszczanką, która o Bydgoszczy wie wszystko. Następnym razem koniecznie musimy z nią zwiedzić to miasto, dlatego wybaczcie, bo teraz to tylko przedsmak tego, co kiedyś odkryjemy!
Aktorka, która rozsławiła nazwisko poetki
Mało atrakcyjne nazwisko Chałupec wkrótce zamieni na Negri, a imię skróci do Poli. Tak narodzi się przyszła gwiazda kina.
Przychodzi na świat 3 stycznia 1897 roku. Jej tata, Jerzy Chałupec, jest Słowakiem, mama, Eleonora z domu Kiełczewska, Polką. Mieszkają w Lipnie, w guberni płockiej. W tej polsko-słowackiej rodzinie mała Apolonia rośnie otoczona miłością.
Jej dzieciństwo kończy się szybko. Apolonia ma kilkanaście lat, gdy carska policja aresztuje jej ojca. Jerzy Chałupec trafia na Sybir, a dziewczynka wyjeżdża z mamą do Warszawy.
Tam szybko trafia do szkoły baletowej, a mając 15 lat debiutuje na deskach teatru. Jej opiekunem zostaje Kazimierz Hulewicz, ówczesny wiceprezes Warszawskich Teatrów Rządowych. To on skieruje młodą Apolonię do filmu i, dzięki kontaktom w europejskich wytwórniach, ułatwi jej start kariery.
Zanim to się stanie dziewczyna zachoruje na gruźlice, a lecząc się w Zakopanem trafi na książki włoskiej poetki – Ady Negri. Mało atrakcyjne nazwisko Chałupec wkrótce zamieni na Negri, a imię skróci do Poli. Tak narodzi się przyszła gwiazda kina.
W 1914 roku Pola Negri debiutuje na ekranie w filmie „Niewolnicy zmysłów”. Trzy lata później wyjeżdża do Berlina, żeby grać u Maxa Reinhardta, tego samego, który doprowadził do skandalu przy otwarciu Hali Stulecia we Wrocławiu.
W 1920 roku przyjeżdża z wizytą do Bydgoszczy. Zauroczona miastem kupuje od mistrza stolarskiego Maximiliana Reszke kamienicę przy ul. Zamoyskiego 8. Remontuje ją, a na jednym z pieter urządza luksusowy apartament.
W 1920 roku przyjeżdża z wizytą do Bydgoszczy. Zauroczona miastem kupuje od mistrza stolarskiego Maximiliana Reszke kamienicę przy ul. Zamoyskiego 8. Remontuje ją, a na jednym z pieter urządza luksusowy apartament.
Dwa lata później trafia do Nowego Jorku. Tam witana jest jak prawdziwa gwiazda. Robi karierę w Hollywood, zarabia wielkie pieniądze i romansuje z Charliem Chaplinem. Mając 28 lat zamieszkuje w Beverly Hills, a wkrótce zakochuje się w Rudolfie Valentino. Wiele ich łączy, Rudolf również jest imigrantem, pochodzi z Włoch, i tak jak Pola uwielbia luksus i wystawne życie. Niestety, 23 sierpnia 1926 roku umiera po nieudanej operacji, a Pola popada w rozpacz.
Do świata filmu wkracza rewolucja, pojawia się pierwszy udźwiękowiony film.
Wkrótce w świat filmu wkracza rewolucja. W 1927 roku pojawia się pierwszy udźwiękowiony film. Pola ma świetną mimikę, ale słaby głos, do tego przeszkadza jej silny polski akcent. Rzuca Hollywood i wyjeżdża znów do Niemiec.
W międzyczasie jej mama pozbywa się bydgoskiej kamienicy.
Pola znów gra w filmach, ale lata 30-te to nie najlepszy okres na robienie kariery w Europie. Wkrótce w Niemczech do władzy dochodzą faszyści, a Pola wyjeżdża do Francji.
Jest z wizytą u mamy w pałacu w Seraincourt, gdy wybucha II wojna światowa. Dwa lata później wsiada na pokład statku Excalibur. Wraca do Stanów Zjednoczonych, gdzie zostanie już do śmierci.
Umiera 1 sierpnia 1987 roku w San Antonio w Teksasie.
W 2012 roku, 100 lat po debiucie piętnastoletniej Poli na deskach teatru, na bydgoskiej kamienicy przy ul. Zamoyskiego 8 pojawia się tablica upamiętniająca krótki okres, w którym budynek należał do naszej pierwszej gwiazdy Hollywood!
Dzielnica muzyczna na planie miasta-ogrodu
Ebenezer Howard marzy o tym, by w planowaniu przestrzennym połączyć zalety miasta i wsi.
Najpierw, w 1898 roku brytyjski urbanista i planista Ebenezer Howard wydaje książkę, a już rok później zakłada Stowarzyszenie Miast Ogrodów. Howard ma świadomość zagrożeń, jakie niosą przeludnione, zanieczyszczone miasta końcówki XIX wieku – na co dzień ogląda Londyn. Marzy o tym, by w planowaniu przestrzennym połączyć zalety miasta i wsi. W swojej idei miasta ogrodów postuluje by niską zabudowę łączyć z wszechobecną zielenią.
Ten pomysł podchwytuje wielu ówczesnych planistów, również niemieccy urbaniści, którzy przy planowaniu zagospodarowania terenów bydgoskiego Śródmieścia wykorzystują ideę Brytyjczyka. Najpierw, w 1901 roku powstaje park – obecnie nazwany parkiem im. Jana Kochanowskiego. Konrad Neumann, ówczesny dyrektor Ogrodów Miejskich przygotowuje projekt w stylu angielskiego parku krajobrazowego. Na obszarze ponad 3 hektarów planuje posadzić ponad 80 gatunków różnych drzew i krzewów. W 1903 roku zostają wytyczone ulice, a przez kolejne kilkanaście lat powstają kamienice i budowle w stylu berlińskiej secesji i zyskującego uznanie w tamtych czasach modernizmu. Bydgoszcz staje się małym Berlinem.
Andrzej Szwalbe, ówczesny dyrektor Filharmonii Pomorskiej postuluje, by nazwać te tereny Dzielnicą Muzyczną.
Po II wojnie światowej w okolicy zaczęto budować instytucje kultury. W 1949 ukończono budynek Teatru Polskiego, 9 lat później Filharmonii Pomorskiej, a w 1975 roku w miejsce dawnego starostwa przeniesiono Akademię Muzyczną. Andrzej Szwalbe, ówczesny dyrektor Filharmonii Pomorskiej postuluje, by nazwać te tereny Dzielnicą Muzyczną. Pomysł podchwytuje Zespół Usług Technicznych Oddziału Wojewódzkiego NOT, a w parku i w jego okolicach pojawiają się rzeźby polskich i zagranicznych kompozytorów, kompozytorek i sławnych wykonawców.
Dominika, którą spotkaliśmy po drodze powiedziała, że niektórzy spędzają życie nie wychodząc poza obręb dzielnicy. Na miejscu jest szkoła muzyczna, akademia i filharmonia. Karierę można tu zrobić na przestrzeni kilku kilometrów kwadratowych.
Polecane książki:
